ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΓΙΑ ΜΗ ΑΠΟΓΡΑΦΕΝΤΕΣ ΑΠΟ κ.Δ.ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΑ.

Με την (ν)τροπολογία που έφερε η κυβέρνηση στο νόμο για τις "Ρυθμίσεις Θεμάτων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας" ορίζουν ως επιπλέον παράπτωμα της παρ. 1 του άρθρου 107 του Πειθαρχικού Δικαίου (όπου πειθαρχικό δίκαιο εννοούμε τον 4057/12 που αντικατέστησε το κεφάλαιο «Πειθαρχικά παραπτώματα» του Κώδικα Δημοσίων Υπαλλήλων, και με τις τροποποιήσεις που υπέστη διαδοχικά από τον 4093/12 μέχρι και την περασμένη βδομάδα, και ποιος ξέρει τι έπεται…), δηλ. στην «Απαρίθμηση των πειθαρχικών παραπτωμάτων» το παράπτωμα της «μη απογραφής υπαλλήλου εντός της οριζόμενης προθεσμίας, εφόσον απαιτείται σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 3» της ΥΑ Μητσοτάκη. Ταυτόχρονα, το αριθμούν ως ειδικό πειθαρχικό παράπτωμα λγ και το προσθέτουν στα παραπτώματα για τα οποία, αν παραπεμφθείς στο πειθαρχικό, τίθεσαι αυτομάτως (με την παραπομπή, δηλαδή) σε αυτοδίκαιη αργία (άρθρο 103 του Κώδικα, αλλά θα το βρείτε στον Ν. 4093).

Να επισημάνουμε εδώ ότι ο νόμος δεν έχει βγει ακόμη σε ΦΕΚ, ενώ η ψήφισή του έγινε αφού είχε παρέλθει η προθεσμία για την απογραφή, οπότε προκύπτουν κι εδώ ζητήματα:

-Κανονικά η διάταξη δεν έχει αναδρομική ισχύ, εκτός αν ο νόμος ορίζει ρητά κάτι τέτοιο.  Στην τροπολογία δεν μιλάει για αναδρομική ισχύ και συνήθως οι νόμοι στο τέλος γράφουν το γνωστό «ισχύει από τη δημοσίευσή του» σε ΦΕΚ, εκτός αν ρητώς ορίζεται διαφορετικά. Βέβαια, κανείς δεν ξέρει αν μέχρι να βγει ΦΕΚ θα ‘χουν προσθέσει αναδρομική ισχύ στο πειθαρχικό παράπτωμα (!!) –όλα γίνονται τώρα τελευταία στη Βουλή, αλλά κι αυτό θα κριθεί στα δικαστήρια.

-Το κωμικό και τραγικό ταυτόχρονα είναι ότι η τροπολογία, όπως κατέβηκε στη Βουλή, αναφέρει ως πειθαρχικό παράπτωμα την μη απογραφή όπως ορίζεται στην παράγραφο 3 του άρθρου 3 της ΥΑ Μητσοτάκη, ενώ τα της απογραφής προβλέπονται στην παρ. 3 του ΑΡΘΡΟΥ 2 της Υπουργικής Απόφασης!!! Αν αυτό δεν το ‘χουν διορθώσει στο ΦΕΚ, οποιοσδήποτε Πρύτανης ή άλλο αρμόδιο όργανο μπορεί να ισχυριστεί ότι δεν… βρίσκει το παράπτωμα και δεν μπορεί να βγάλει κανέναν σε αργία (χεχεχεχε), εφόσον το άρθρο 3 της εν λόγω ΥΑ ΔΕΝ έχει καν παράγραφο 3!

Ας πούμε όμως ότι τα προσπερνάνε όλα τα παραπάνω.

Τι σημαίνει πρακτικά το να βγάλουν σε αργία όσους δεν έχουν απογραφεί;

1. Πρακτικά σημαίνει ότι το αρμόδιο όργανο, δηλ. ο Πρύτανης (μέχρι πρότινος, δεν ξέρω αν τα άλλα όργανα, π.χ. Συμβούλιο Ιδρύματος κ.λπ. έχουν πειθαρχική αρμοδιότητα για υπαλλήλους, αυτό να μου το πείτε εσείς), βάσει της εν ισχύ τροπολογίας (άρα, αφού βγει σε ΦΕΚ ο νόμος για τις ΑΠΕ) δύναται να διαγνώσει ότι κάποιοι υπάλληλοι υπέπεσαν στο παράπτωμα της μη απογραφής και να τους παραπέμψει στο αρμόδιο πειθαρχικό συμβούλιο. Βέβαια, ως αρμόδιο πειθαρχικό όργανο μπορεί να εξαντλήσει τα περιθώρια χρόνου που του δίνει ο νόμος (νομίζω δεν είναι ορισμένο, άρα μπορεί να είναι ακόμη και 60ήμερο…) πριν κάνει οποιαδήποτε ενέργεια, μπορεί να κάνει ΕΔΕ για να δει αν προκύπτει πειθαρχικό παράπτωμα, ή μπορεί, αν θέλει, και να μην κάνει τίποτα! Μπορεί επίσης και να κρυφτεί πίσω από οποιαδήποτε προσφυγή γίνει κατά της τροπολογίας (φαντάζομαι ότι θα γίνει) και να πει ότι μέχρι να κρίνει το δικαστήριο αυτός δεν μπορεί να κάνει πειθαρχικό με μια διάταξη που πιθανώς να είναι αντισυνταγματική, μέχρι αυτό να κριθεί από τα δικαστήρια κ.λπ. κ.λπ. Υποτίθεται ότι αν δεν κάνει τίποτα, μπορεί ο δικός του ανώτερος πειθαρχικός προϊστάμενος να του κάνει καμιά επίπληξη, αλλά γενικώς δεν έχει ακόμη προβλεφτεί παύση Πρύτανη επειδή δεν έκανε πειθαρχικό για μη απογραφή!!

Άλλωστε, μπορεί το αρμόδιο όργανο να χρησιμοποιήσει ακόμη και την πρόβλεψη της παρ. 2 του άρθρου 110 που δίνει τη δυνατότητα (με βάση την αρχή της επιείκειας) αν το αδίκημα αντιστοιχεί στην ποινή της έγγραφης επίπληξης, το αρμόδιο πειθαρχικό όργανο να μην ασκήσει δίωξη, ενημερώνοντας την ανώτερη αρχή.

Επειδή το θέμα είναι πολιτικό βέβαια, και όχι νομικό, είναι σίγουρο ότι το Υπ. Παιδείας σίγουρα θα προσπαθήσει να πιέσει τους Πρυτάνεις να στείλουν υπαλλήλους στα πειθαρχικά, με τους τρόπους που αυτοί ξέρουν να πιέζουν τους Πρυτάνεις… Μπορεί επίσης να στείλει εγκύκλιο που να λέει ότι υποχρεούνται να κάνουν παραπομπή σε πειθαρχικό (ούτε αυτό υποχρεώνει κανέναν, αν έχει τη σοβαρότητα να απαντήσει με νομικά επιχειρήματα). Μπορεί ακόμη και να κάνει το ίδιο το Υπουργείο Παιδείας την παραπομπή (ως ανώτερο όργανο ο Υπουργός Παιδείας θα μπορούσε να κάνει κάτι τέτοιο, αμφιλεγόμενης νομιμότητας και πάλι, αλλά τα μισά που κάνουν είναι αμφιλεγόμενης νομιμότητας). Εδώ κανονικά θα θέλαμε ένα γερό κίνημα ώστε να αρνηθούν να συμβάλλουν σε αυτό οι ίδιοι οι υπάλληλοι του Υπ. Παιδείας, και καλό θα ήταν να γίνει μια κρούση, αλλά δεν ξέρω αν θα απέδιδε.

Σε κάθε περίπτωση, στα Πανεπιστήμια όπου συνεχίζεται η απεργία, δεν μπορούν να κάνουν και πολλά, γιατί:

-ο Πρύτανης χρειάζεται Διεύθυνση Διοικητικού για να τα κάνει αυτά, και η Διεύθυνση Διοικητικού είναι κλειστή

-το να κάνεις πειθαρχικό σε απεργούς εγείρει άλλα ζητήματα συνταγματικών δικαιωμάτων (παραπέμπω στη γνωμοδότηση Κατρούγκαλου) και είναι πολύ χοντρό πολιτικά και εντελώς απαράδεκτο συνταγματικά, οπότε αυτό μόνο ο Αρβανιτόπουλος θα μπορούσε να το επιλέξει, κι αυτό στην έσχατη περίπτωση που έχει κάψει όλα του τα χαρτιά, και γνωρίζοντας ότι κατά 99% μια τέτοια δίωξη θα καταπέσει σε όποιο δικαστήριο.

(Πιστεύω ότι το θέμα με το ειδικό πειθαρχικό παράπτωμα ήταν πιο πολύ τσαμπουκάς για να φοβίσει κόσμο να απογραφεί –όπως και έγινε- παρά πραγματική απειλή).

2. Ας πούμε όμως ότι ο Πρύτανης σε ένα από τα ανοιχτά πανεπιστήμια σπεύδει μόλις δημοσιευτεί η τροπολογία να στείλει στο αρμόδιο πειθαρχικό συμβούλιο έναν υπάλληλο που δεν απογράφηκε: άρα στον υπάλληλο αυτό έρχεται μία κλήση σε πειθαρχικό και ταυτόχρονα μία διαπιστωτική πράξη αυτοδίκαιης αργίας. Τι σημαίνει αυτό;

Αυτό σημαίνει ότι ο υπάλληλος βγαίνει σε αυτοδίκαιη αργία ΜΕΧΡΙ να συνεδριάσει το πειθαρχικό συμβούλιο που θα εξετάσει την περίπτωσή του και θα άρει την ποινή ή θα επιβάλλει μια άλλη ποινή. Τουτέστιν, δεν πρόκειται για απόλυση, αλλά για ένα προσωρινό μέτρο μέχρι να συνεδριάσει το Συμβούλιο! Κανονικά σε ένα μήνα θα πρέπει να συνεδριάσει το Συμβούλιο. Κι επειδή ισχύουν και όλες οι άλλες διατάξεις του Πειθαρχικού Κώδικα, πχ η αναλογικότητα της ποινής, προφανώς το πειθαρχικό συμβούλιο μπορεί είτε να αθωώσει τον υπάλληλο (υπολογίζοντας όλα τα παραπάνω νομικά ζητήματα) είτε να επιβάλλει μια ποινή πχ στέρησης μισθού για ένα μήνα ή κάτι ανάλογο, πάντως σε καμία περίπτωση δεν θα επιβάλλει απόλυση, που προβλέπεται για τους καταχραστές, τους βιαστές και τους δολοφόνους! Η αργία ισχύει μέχρι το πειθαρχικό συμβούλιο να επιβάλλει την «ποινή» που θα κρίνει, οπότε εκτελείται η «ποινή» και ο υπάλληλος επανέρχεται κανονικά στα καθήκοντά του. Ακόμη κι αν του Υπουργού δεν του αρέσει η ποινή, και κάνει ένσταση στο δευτεροβάθμιο πειθαρχικό, η αργία έχει τελειώσει και ο υπάλληλος είναι κανονικά στη δουλειά του.

Εννοείται ότι ο υπάλληλος δικαιούται να παραστεί στο πειθαρχικό με δικηγόρο, νομικό υπόμνημα κ.λπ. (φαντάζομαι και με τη στήριξη των συναδέλφων και των σωματείων). Οι δε ποινές ξεκινούν (άρθρο 109)από την έγγραφη επίπληξη και φτάνουν ως την οριστική παύση -αφού συνεξεταστούν οι ιδιαίτερες συνθήκες τέλεσης του «αδικήματος», η εν γένει προσωπικότητα του υπαλλήλου κ.λπ. Προφανώς δεν μπορεί να εξισωθεί το αδίκημα της μη απογραφής με το αδίκημα της οικονομικής κατάχρησης!

Τι σημαίνει αργία; Ότι μέχρι να συνεδριάσει το πειθαρχικό Συμβούλιο ο υπάλληλος δεν προσφέρει υπηρεσίες και αμείβεται με λιγότερες αποδοχές, κατά περίπτωση. Στη συγκεκριμένη περίπτωση (περ. ε της παρ. 1 του άρθρου 103), οι αποδοχές της αργίας είναι 75% των νομίμων αποδοχών των υπαλλήλων (Ν. 4093, κεφάλαιο Ζ3, παρ. 9), άρα είναί ίσες με τις αποδοχές της διαθεσιμότητας.

Μπορούν οι υπάλληλοι που είναι σε αργία να βγουν σε διαθεσιμότητα;

Με το τωρινό σύστημα που εφαρμόζει (μοριοδότηση κ.λπ.) δεν μπορεί να βγάλει σε διαθεσιμότητα όποιον υπάλληλο δεν έχει τα στοιχεία του. Αυτό μπορεί να το κάνει μόνο αν καταργήσει ολόκληρους κλάδους. Άρα, όποιος δεν έχει απογραφεί ή δεν έχει αποστείλει τα στοιχεία του η αρμόδια Διεύθυνση Διοικητικού, σε αυτή τη φάση (και με την αίρεση του αν ψηφίσουν κάτι άλλο), δεν μπορεί να τεθεί σε διαθεσιμότητα.

Γνώμη μου είναι ότι στα Ιδρύματα που έχουν ανοίξει, παρότι είναι παράτυπο καθώς οι προθεσμίες έχουν παρέλθει, αν οι Διευθύνσεις Διοικητικού στείλουν τα στοιχεία και όσων δεν απογράφηκαν, είναι ικανό το Υπουργείο να τα κάνει δεκτά και να τους βάλει στις λίστες των διαθεσιμοτήτων. Νομίζω λοιπόν ότι ο κάθε συνάδελφος που δεν έχει απογραφεί και στο Πανεπιστήμιό του συνεχίζεται η απεργία να δηλώσει (προφορικά αρχικώς) στη Διεύθυνση Διοικητικού ότι ΔΕΝ επιθυμεί να αποσταλούν τα στοιχεία του ούτε εκ των υστέρων. Αν χρειαστεί, σε συνεννόηση και με το νομικό σύμβουλο της Ομοσπονδίας, να το κάνει και γραπτώς.

Σε κάθε περίπτωση, το να προστατευτούν οι συνάδελφοι που δεν έχουν απογραφεί από την άθλιο και σαθρό νομικό οπλοστάσιο που έφτιαξαν για την περίσταση, είναι πολύ σημαντικό θέμα και θα είναι αναγκαίο να αντιμετωπιστεί διαφορετικά σε κάθε Πανεπιστήμιο, ανάλογα με τις κινήσεις που θα κάνουν και οι ίδιες οι διοικήσεις των Πανεπιστημίων.

Δ. Κουτσούμπα